Manda Hakkında Her Şey

Coğrafi Kökeni: Hindistan, Çin ve Güneydoğu Asya
Tercih Sebebi: Etçi , Sütçü ve Yük Taşıma ( Kombine ırk)

Fiziksel Özelikleri :

  • Canlı ağırlık erkeklerde 800-1000 kg , dişilerde ise 600-700 kg arasındadır.
  • Cidago yükseklikleri erkeklerde 145 cm, dişilerde 135 cm civarındadır.
  • Renkleri siyah ve koyu kahvedir.
  • Erkeği ve dişisi boynuza sahiptir.
  • Derileri sığırlara göre daha kalındır.

Manda Verim Özellikleri

  • Canlı ağırlık artışı gün başına 1000-1500 gr arasındadır.
  • Bir laktasyon döneminde süt verimi 5000 lt civarındadır.
  • Et verim oranın % 50 civarındadır.
  • Sütü % 8 civarında yağ oranına sahiptir.
  • Eti özelikle sucuk yapımında kullanılır.
  • Sütü sığır sütüne oranla daha değerlidir.

Manda Yaşam Alanı

Farklı çevre koşullarına kolay adapte olabilen mandalar kalitesiz ve kaba yemlerle dahi verim elde etmesi yönünden yetiştiricisinin yüzünü güldürür. Bataklık, sulak alan ve sazlık meraların bolca yer aldığı yöreler manda yetiştiriciliği için en ideal yerlerdir. Derisinin kalın ve koyu renkli olması ve deri altı ter bezlerinin az olmasından dolayı sıcak aylarda sulak alanlarda serinlemesi verimini oldukça arttırır. Deniz göl, gölet, nehir ve bataklık gibi yerler mandadan en yüksek oranda verim alınabildiği yerlerdir. Ülkemizde genel olarak Marmara Bölgesi’nde İstanbulda, kuzey sahillerimizde Samsun ve Sinop civarında, Orta Anadolu’da Çorum ve Amasya, İç Batı Anadolu’da Afyon, Balıkesir, Doğu Anadolu’da Sivas, Güneydoğu Anadolu’da Diyarbakır’da daha yoğun bulunmaktadır.

Manda Hakkında Genel Yorum

Ülkemizde dombey, camış, camız, kömüz gibi isimlerle anılan bu tür, suyu ve çamuru çok sevdikleri için İngilizce ismiyle Water Buffalo olarak bilinmektedir. Ataları yabani olan bu ırk yapılan ıslah çalışmalarıyla evcilleştirilmiştir. Sığırlara kıyasla daha sert mizaçlı ve huysuz görünselerde sahibine kısa bir zamanda alışmaktadır. Tohumlaması sığırlara nazaran geç gerçekleşen mandalar 6 yaşına kadar olgunlaşmaya devam ederler ve yaşamları 30 yıla yakın devam eder. Sığırlara oranla daha az süt verimi elde edilir ancak sütünün kalitesi fiyatından da anlaşılacağı gibi büyük bir fark yaratır. Manda sütü aroması ve kalitesi bakımından genellikle yoğurt ve kaymak yapımında tercih edilir. Meşhur Afyon Kaymağı’nın manda sütünden yapıldığını söyleyebiliriz.